Nabycie nieruchomości przez zasiedzenie.

Zasiedzenie jest sposobem nabycia prawa własności na skutek upływu czasu. Celem zasiedzenia nieruchomości jest wyeliminowanie rozbieżności pomiędzy stanem faktycznym a stanem prawnym nieruchomości. Jaki jest efekt zasiedzenia ? Na skutek orzeczenia sądu stwierdzającego zasiedzenie oznaczona w orzeczeniu osoba staje się właścicielem nieruchomości. Prawomocne postanowienie jest podstawą do ujawnienia w księdze wieczystej prawa własności.

Dobra i zła wiara.

Posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze. Po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze. Co ważne, ocenie podlega dobra lub zła wiara w chwili uzyskania posiadania rzeczy. Bez znaczenia pozostaje stan świadomości posiadacza w późniejszym czasie. Jak określić na czym polega dobra lub zła wiara posiadacza? O posiadaczu w dobrej wierze mówimy, gdy pozostaje on w błędnym i jednocześnie usprawiedliwionym okolicznościami przekonaniu, że przysługuje mu prawo własności nieruchomości. Z kolej posiadaczem w złej wierze będzie osoba, która ma świadomość, że nie jest właścicielem nieruchomości lub która nie dołożyła należytej staranności, aby wiedzę taką pozyskać.

Przesłanki zasiedzenia.

Dla skutecznego stwierdzenia zasiedzenia niezbędne jest spełnienie trzech przesłanek takich jak: posiadanie samoistne, ciągłość stanu posiadania oraz upływ czasu. Posiadaczem samoistnym nieruchomości będzie osoba, która faktycznie włada nieruchomością tak jakby była jej właścicielem. Drugą z przesłanek jest ciągłość posiadania. W postępowaniu sądowym osoba powołująca się na zasiedzenie musi udowodnić tylko dwa momenty posiadaniarzeczy: początkowy oraz późniejszy, przypadający co najmniej w chwili upływu terminu zasiedzenia lub po tym okresie czasu. Konstrukcja taka wynika z wprowadzonego przez ustawodawcę domniemania ciągłości posiadania. Fakt władania rzeczą pomiędzy tymi dwoma momentami sąd przyjmie za wykazany bez dowodu. Oczywiście, o ile inny z uczestników postępowania nie wykaże, że ubiegający się o zasiedzenie nieruchomości nie władał nieruchomością nieprzerwanie. Ciężar dowodu w tym zakresie spoczywa jednak na stronie zaprzeczającej wystąpieniu przesłanek zasiedzenia. Ostatnia z przesłanek warunkujących zasiedzenie to upływ czasu zależny od dobrej lub złej wiary posiadacza.  Co ważne, jeżeli podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania, nowy posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika. Jeżeli jednak poprzedni posiadacz uzyskał posiadanie nieruchomości w złej wierze, czas jego posiadania może być doliczony tylko wtedy, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego posiadacza wynosi przynajmniej lat trzydzieści.

Postępowanie sądowe.

Sprawy o zasiedzenie rozstrzygane są przez sądy rejonowe. Postępowanie takie toczy się w trybie nieprocesowym, co oznacza, że w sprawie występuje wnioskodawca i uczestnicy postępowania (nie zaś powód i pozwany). Opłata sądowa od wniosku o stwierdzenie zasiedzenia nieruchomości wynosi 2.000 złotych. Dowód uiszczenia opłaty należy dołączyć do składanego w sądzie wniosku.