Alimenty, nierozerwalnie kojarzą się nam z relacją rodzic — małoletnie dziecko, które mają na celu zapewnienie środków finansowych do zaspokojenia niezbędnych potrzeb dziecka, w fazie jego rozwoju.
Jednakże alimenty również w uzasadnionych przypadkach, mogą być orzeczone na rzecz rodziców czy też małżonka.
Przede wszystkim pamiętać należy, że alimenty dla małżonka są wyjątkiem od zasady, iż każdy z rozwiedzionych małżonków, samodzielnie zaspokaja swoje potrzeby ekonomiczne.
Wina w rozkładzie pożycia, będzie mieć zatem istotne znaczenie dla późniejszego ustalenia obowiązku alimentacyjnego.
W przypadku zaś małżonka wyłącznie winnego, małżonek, który nie ponosi winy w rozkładzie pożycia małżeńskiego, a u którego rozwód pociągnął za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej, może domagać się alimentów, chociażby nie pozostawał on w niedostatku.
Małżonek, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia małżeńskiego, który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego byłego małżonka, dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym jego potrzebom oraz możliwości zarobkowych drugiego małżonka.
Co ważne, obowiązek alimentacyjny względem drugiego małżonka, wygasa, gdy ten zawarł nowy związek małżeński. W sytuacji zaś, gdy obowiązkiem alimentacyjnym został obciążony rozwiedziony małżonek, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, obowiązek ten co do zasady, wygasa z upływem 5 lat od orzeczenia rozwodu.
Alimenty mogą zostać orzeczone również od dziecka na rzecz rodzica, w przypadku, gdy żyje on w niedostatku. Zgodnie z utrwaloną linią orzekaniem przez sądy, za niedostatek uznaje się sytuację, gdy dana osoba ma trudności z utrzymaniem się na minimalnym poziomie życia. Alimenty są przeznaczone na pokrycie podstawowych potrzeb życiowych takich jak żywność, odzież, opieka zdrowotna, edukacja itp. Zazwyczaj są one ustalane na podstawie analizy zarobków, kosztów życia oraz innych okoliczności mających wpływ na sytuację finansową stron.
