Poniżej zestawienie najistotniejszych, naszym zdaniem, zmian w przepisach, które zaczęły obowiązywać od początku stycznia 2016 roku.
Darmowa pomoc prawna.
Darmowa pomoc prawna to chyba najgłośniejsza zmiana, która wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2016 roku. Z tą datą rozpoczynają swoją działalność bezpłatne biura porad prawnych. Bezpłatna pomoc prawną przysługiwać ma dla osobom niezamożnym (pod pewnymi warunkami), osobom młodym do 26 roku życia, seniorom, którzy ukończyli 65 rok życia, weteranom, kombatantom, posiadaczom Karty Dużej Rodziny i ofiarom klęsk żywiołowych. Na terenie Polski ma być utworzonych ponad 1,5 tys. Punktów.
Nowe zasady naliczania odsetek podatkowych.
Podatnicy zapłacą 50 {8a5f3a7612eae1b7f4f8bee1589f61cd6959b72265f962c85bf0b96cded43e19} albo 150 {8a5f3a7612eae1b7f4f8bee1589f61cd6959b72265f962c85bf0b96cded43e19}. stawki podstawowej (obecnie 8 {8a5f3a7612eae1b7f4f8bee1589f61cd6959b72265f962c85bf0b96cded43e19} w skali roku). Przepisy po nowelizacji uwzględniają pewne korzyści dla tych, którzy z własnej inicjatywny dokonają stosownej korekty i powiadomią o błędnym naliczeniu organ skarbowy. Jeśli podatnik złoży korektę w ciągu pół roku zapłaci 50 {8a5f3a7612eae1b7f4f8bee1589f61cd6959b72265f962c85bf0b96cded43e19} stawki należnych odsetek. Błędne rozliczenie podatku od towarów i usług i akcyzy wiąże się z konsekwencją zapłaty 150 {8a5f3a7612eae1b7f4f8bee1589f61cd6959b72265f962c85bf0b96cded43e19} stawki podstawowej, jeśli to fiskus dopatrzy się nieprawidłowości.
Wzrost stawek za zastępstwo procesowe.
Od 1 stycznia 2016 roku zwiększone zostały stawki kosztów zastępstwa procesowego, a dodatkowo obowiązujące do końca 2015 roku rozporządzenie zastąpiono dwoma: jedno z nich reguluje koszty w sprawach z tzw. wyboru, drugie zaś wynagrodzenie pełnomocnika/ obrońcy z urzędu.
Koniec z korektą kosztów podatkowych.
Do dnia 1 stycznia 2016 roku przedsiębiorca, który nie uregulował kwoty wynikającej z faktury/ rachunku w ciągu 30 dni od terminu płatności, musiał zmniejszyć koszty. Jeśli termin płatności był dłuższy niż 60 dni, pomniejszenia należało dokonać z upływem 90 dni od zaliczenia tej kwoty do kosztów. Przepisy powyższe przestają obowiązywać. Ponadto zgodnie z przepisami przejściowymi przedsiębiorcy, którzy zmniejszyli koszty przed 1 stycznia 2016 r., a później dokonają płatności, będą mogli powiększyć ów koszty.
Zmieniają się zasady dotyczące rozliczania zwrotów.
Od nowego roku obowiązuje zasada, w myśl której jeśli faktura jest prawidłowa, a fakturę korygującą wystawiamy z przyczyn powstałych już po transakcji, to można ją rozliczyć na bieżąco. Zdaniem Ministerstwa Gospodarki nowe rozwiązania dotyczą korekt przychodów oraz kosztów ich uzyskania wynikających ze zdarzeń mających wpływ na zmianę podstawy opodatkowania, które nastąpiły po dokonaniu czynności obligującej do wystawienia faktury pierwotnej.
ZUS od umów zlecenia.
Od 1 stycznia 2016 r. przedsiębiorcy w cywilnoprawnych umowach zlecenia powinni zastrzec odpowiedzialność zleceniobiorcy za wprowadzenie Zleceniodawcy w błąd. Chodzi o przypadki, gdy jedna osoba jest zatrudniona w kilku firmach. Od nowego roku przepisy nakładają na wszystkich zleceniodawców obowiązek zapłaty składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych od kolejnych umów zawartych z taką osobą, aż zostaną one potrącone od łącznie co najmniej minimalnego wynagrodzenia. Jeśli zleceniobiorca poda Zleceniodawcy nieprawdziwe informacje o swoich zarobkach w innych firmach, przedsiębiorcy będą musieli korygować złożone w ZUS deklaracje i dopłacać odsetki od składek zapłaconych po terminie. Zmiana nie wyłącza stosowania regresu wobec nieuczciwego Zleceniobiorcy.
Asesorzy sądowi wracają do orzekania.
Przepisy przywracają do orzekania asesorów. Aby nim zostać, trzeba będzie wygrać konkurs. Kandydatury, tak jak na wakat sędziowski, ma rozpatrywać Krajowa Rada Sądownictwa. Nowego asesora na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa powoła na pięć lat prezydent. Również Prezydent przydzieli sąd rejonowy dla konkretnego asesora. Asesorzy wyłączeni zostaną od orzekania w sprawach upadłościowych i od stosowania tymczasowego aresztowania w postępowaniu przygotowawczym.
Nagrywane rozprawy karne.
Od 1 stycznia 2016 roku – na wzór spraw cywilnych – nagrywane mają być rozprawy karne. Docelowo protokół zastąpiony ma zostać nagraniem rozprawy. Zmiana ma na celu usprawnienie postępowania karnego.
Koniec z wysokimi zasiłkami.
Zdecydowanie trudniej będzie o wysokie zasiłki da osób zakładających działalność tuż przed porodem. Jeśli prowadzący działalność tuż po założeniu firmy i po przystąpieniu do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, podwyższy składkę do ZUS ponad minimalną stawkę, to będzie mógł liczyć na pełny podwyższony zasiłek dopiero po 12 miesiącach opłacania wyższych składek.
Tysiąc złotych dla rodziców niemogących skorzystać z urlopu macierzyńskiego.
Kobiety, które nie mogą skorzystać z urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego, będą od 1 stycznia 2016 roku otrzymywać tysiąc złotych miesięcznie przez pierwszy rok życia dziecka. Ojcowie otrzymają to świadczenie tylko w określonych przypadkach, m.in. śmierci matki lub porzucenia dziecka. Wyłączono kryterium dochodu rodziny.
Wyższa płaca minimalne.
Od 1 stycznia 2016 roku wzrasta również do kwoty 1850,00 złotych kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę.