Komu przysługuje zachowek?
Ustawowo osobami uprawnionymi do otrzymania zachowku są zstępni spadkodawcy, a także jego małżonek oraz rodzice. Istnieją jednak sytuacje, kiedy powyżej wymienione osoby, nie zawsze są uprawnione do uzyskania zachowku. Od tej reguły istnieją więc pewne wyjątki. Z prawa do otrzymania zachowku nie mogą skorzystać osoby, które:
- same zrzekły się spadku lub prawa do jego dziedziczenia,
- zostały wydziedziczone przez samego spadkodawcę,
- zostały uznane za niegodne do otrzymania zachowku.
Wykluczeni z prawa do otrzymania zachowku zgodnie z obowiązującym prawem spadkowym są również byli małżonkowie spadkodawcy, o ile rozwód został orzeczony z ich winy.
Wysokość zachowku. Jak obliczyć?
Najczęściej zachowek przyjmuje wartość określoną procentowo, wyliczaną procentowo na podstawie całego pozostawionego przez zmarłego majątku. Dzieje się tak, ponieważ zachowek jest ułamkową częścią udziału spadkowego, potencjalnie przysługującego uprawnionemu w przypadku powołania do dziedziczenia majątku.
Wysokość zachowku przypadającego osobie uprawnionej do spadkobrania wynosi połowę wartości jego udziału spadkowego, który dziedziczyłby na podstawie ustawy. Jednakże istnieją czynniki modyfikujące procentową wartość zachowku, m.in. zdolność do pracy i małoletność zstępnych, które wynikają z konieczności objęcia ich większą ochroną prawną i finansową.
Przedawnienie zachowku. Czy istnieje? Kiedy się przedawnia?
Tak, wszelkie roszczenia majątkowe, w tym również roszczenie o zapłatę zachowku ulegają przedawnieniu. Oznacza to, że dłużnik po określonym czasie może uchylić się od jego spełnienia. Termin przedawnienia roszczenia o zapłatę zachowku wynosi 5 lat od otwarcia spadku lub ogłoszenia testamentu, w zależności czy spadkodawca testament sporządził przed śmiercią.