Podział majątku u notariusza – kiedy i jak można to zrobić?

Podział majątku po rozwodzie lub w trakcie trwania małżeństwa to temat, który budzi wiele pytań i emocji. Wbrew powszechnemu przekonaniu, nie zawsze konieczne jest kierowanie sprawy do sądu – w wielu przypadkach możliwy i korzystny jest pozasądowy podział majątku przed notariuszem.

Czym jest ustawowa wspólność majątkowa?

Z chwilą zawarcia małżeństwa, jeżeli nie została podpisana intercyza, pomiędzy małżonkami powstaje ustawowa wspólność majątkowa. Oznacza to, że wszystkie przedmioty nabyte w trakcie małżeństwa wchodzą w skład majątku wspólnego, niezależnie od tego, który z małżonków faktycznie je kupił. Podział tego majątku może nastąpić po rozwodzie, separacji, lub jeszcze w trakcie trwania małżeństwa – po ustanowieniu rozdzielności majątkowej (np. poprzez intercyzę).

Zawarcie umowy o podział majątku u notariusza możliwe jest tylko wtedy, gdy:

  • Między stronami nie ma sporu – obie strony zgadzają się co do sposobu podziału majątku (czyli nie ma konieczności rozstrzygania spornych kwestii przez sąd).
  • Majątek obejmuje nieruchomości – jeśli przedmiotem podziału jest np. dom, mieszkanie, działka – umowa musi mieć formę aktu notarialnego.
  • Została wcześniej zniesiona wspólność majątkowa – podział możliwy jest dopiero po rozwodzie lub po zawarciu umowy o rozdzielność majątkową (intercyzy).

Umowa u notariusza – jak wygląda procedura?

1. Przygotowanie dokumentów – niezbędne będą m.in. odpis aktu małżeństwa, orzeczenie rozwodowe (jeśli dotyczy), dokumenty potwierdzające własność (np. księgi wieczyste, akty notarialne zakupu, umowy kredytowe).

2. Ustalenie wartości majątku – strony wspólnie określają wartość poszczególnych składników majątku.

3. Sporządzenie aktu notarialnego – notariusz przygotowuje umowę, w której określony zostaje sposób podziału majątku.

4. Podpisanie aktu i ewentualne opłaty – strony podpisują akt w obecności notariusza. W przypadku nieruchomości, notariusz może od razu złożyć wniosek do sądu wieczystoksięgowego o zmianę właściciela.

Jakie są zalety zawarcia umowy u notariusza?

Przede wszystkim szybkość, w przeciwieństwie do postępowania sądowego, które może trwać miesiącami, u notariusza można dokonać podziału w ciągu kilku dni. Co więcej, forma ugodowa pozwala zachować dobre relacje, co bywa szczególnie ważne, gdy małżonkowie mają wspólne dzieci.

Strony mogą samodzielnie zdecydować, kto przejmuje jaki składnik majątku i czy konieczne są dopłaty wyrównujące wartość.

Choć notariusz nie reprezentuje żadnej ze stron i nie może doradzać w sposób stronniczy, warto skorzystać z pomocy adwokata lub radcy prawnego przed zawarciem umowy notarialnej. Rola pełnomocnika obejmować będzie analizę sytuacji majątkowej i prawnej, przygotowanie projektu podziału majątku, reprezentację podczas spotkań z drugą stroną lub notariuszem, zabezpieczenie interesów klienta przy sporządzaniu umowy.

Masz pytanie? Napisz do nas!

Planujesz podział majątku po rozwodzie lub w trakcie małżeństwa? Skontaktuj się z naszą kancelarią – zapewniamy kompleksową pomoc prawną przy podziale majątku u notariusza. Pomożemy Ci przygotować niezbędne dokumenty, przeanalizujemy sytuację majątkową i zadbamy o Twoje interesy na każdym etapie.