Każda osoba, widząc niespodziewany upływ środków pieniężnych ze swojego konta bankowego zastanawia się, w jaki sposób nieuprawiona osoba trzecia otrzymała dostęp do naszych danych oraz co najważniejsze – czy uda nam się odzyskać stracone fundusze? Istnieją środki pomocy prawnej, które należałoby wykorzystać, aby powyższe rozwiązanie okazało się owocne. Zatem w jaki sposób możemy stać się ofiarami oszustów ? Czy instytucje bankowe są zobligowane w każdej sytuacji do zwrotu skradzionych pieniędzy ?
Każdego dnia jesteśmy narażeni na utratę środków pieniężnych znajdujących się na naszym rachunku bankowym. “Najprostszą” formą jest kradzież portfela z całą jego zawartością (kartami kredytowymi, debetowymi, a nierzadko również z zapisanym kodem PIN). Transakcje zbliżeniowe kartą bez podawania PIN-u mają zwiększony limit do 100 zł (wcześniej była to kwota 50 zł). Powyższe oznacza możliwość dokonywania szybkich płatności zbliżeniowych kartą do kwoty 100 zł bez konieczności potwierdzania (autoryzowania) kodem PIN. Inną formą dostępu do naszego konta to wyłudzenie danych np. podszywanie się pod osoby trzecie (rodzinę, sprzedawców), wysyłanie linków do niebezpiecznych programów, klikanie w niezweryfikowane reklamy i podejrzane transakcje.
Jakiego zachowania możemy oczekiwać od naszego Banku w sytuacji kiedy znikną środki finansowe zgromadzone na naszym rachunku bankowym ?
Ulubiona odpowiedź prawników: to zależy.
Zgodnie z art. 50 ust. 2 Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe Bank dokłada szczególnej staranności w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa przechowywanych środków pieniężnych.
Jeżeli dochodzi do kradzieży środków pieniężnych zgromadzonych na koncie, to mamy do czynienia z nieautoryzowaną transakcją. Bank — co do zasady — za powyższe zdarzenie ponosi odpowiedzialność (art. 46 Ustawy o usługach płatniczych). W przypadku, gdy konsument zaprzecza autoryzacji transakcji, obowiązek udowodnienia, że jest inaczej, spoczywa na Banku.
Sytuacji kiedy zorientujemy się, iż doszło do popełnienia przestępstwa na naszą szkodę powinniśmy zawiadomić nasz Bank i zażądać zablokowania transakcji. Jeżeli powyższa opcja okaże się niemożliwa z uwagi na to, iż środki pieniężne zdążyły już opuścić nasze konto konieczne jest podjęcie innych kroków takich jak wszczęcie procedury reklamacyjnej. Oczywiście w tym samym czasie powinnyśmy zawiadomić organy ścigania. Bardzo często organy prowadzące postępowanie przygotowawcze współpracują z instytucjami bankowymi, a to również pozwala na szybsze wykrycie sprawcy, pociągnięcie go do odpowiedzialności, a w konsekwencji pozwala na odzyskanie utraconych środków finansowych.
W przedmiocie procedury reklamacyjnej prowadzonej przez Banki wskazać należy, że również tutaj prowadzona jest wewnętrzna procedura wyjaśniająca. Bank bada, w jaki sposób środki finansowe zostały utracone, jaki był stopień zabezpieczenia naszych środków i kto ponosi winę za ich utratę. Ważna jest również kwestia czy posiadaliśmy wykupione dodatkowe zabezpieczenie konta, które ochrania nas w przypadku kradzieży. W takim przypadku możemy liczyć (oczywiście zależy to od warunków ubezpieczenia) na szybszy zwrot środków. Należy jednak pamiętać, że od instytucji bankowych możemy oczekiwać wysokiego poziomu świadczonych usług, aczkolwiek to od nas samych zależy, w jaki sposób dysponujemy naszymi finansami. W przypadku ustalenia, że to Bank ponosi odpowiedzialność za kradzież naszych pieniędzy, a mimo wszystko odmawia ich zwrotu, konieczne może okazać się zainicjowanie postępowania sądowego, a także zgłoszenie Banku do takich instytucji jak Rzecznik Konsumentów, Rzecznik Finansowy czy nawet do Komisji Nadzoru Finansowego.
W przypadku, gdy padniemy ofiarą oszustów konieczne jest podjęcie zdecydowanych kroków prawnych.
Kancelaria GRUBE świadczy kompleksowe usługi w tym zakresie.
