Co na to Kodeks pracy?
Przepisy kodeksu pracy w art. 100 wskazują podstawowe obowiązki pracownika. Pkt. 2 oraz 3 § 2 art. 100 wspominanego kodeksu wskazują, że pracownik jest w szczególności obowiązany przestrzegać regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku oraz przestrzegać przepisów, oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów przeciwpożarowych¹. Nie ulega wątpliwości, że regulaminy znajdujące się w określonych zakładach pracy oraz zasady bezpieczeństwa i higieny pracy niekiedy nakładają na pracowników obowiązek noszenia określonego ubioru, spiętych włosów, czy też zakaz noszenia biżuterii, bądź długich paznokci. Kodeks pracy wskazuje również obowiązki pracodawcy i tak w art. 94 pkt. 4 wskazuje, iż pracodawca zobowiązany jest zapewniać bezpieczne i higieniczne warunki pracy oraz prowadzić systematyczne szkolenie pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy².
Jak należy rozumieć wskazane przepisy?
Jeżeli obowiązkiem pracownika jest m.in. przestrzeganie przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie takich warunków wówczas pracodawca w zakresie przewidzianym przez zasady wskazane powyżej, jak również przez regulamin może wymagać od pracowników określonych zmian w wyglądzie. Wymaganie to może być określone do tego, aby pracownik np. założył obuwie ochronne, bądź też skrócił paznokcie, zdjął biżuterię. Tak jak zostało wskazane, wymagania pracodawcy do określonych zmian wyglądu pracownika muszą być ściśle związane z regulaminem pracy, bądź zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy.
Co z poleceniami służbowymi?
Jeżeli pracownik przestrzega powyżej wskazanych zasad i regulaminu dotyczących jego wyglądu pracodawca nie może wymagać od niego zmian w wyglądzie. Subiektywna ocena pracodawcy dotycząca wyglądu pracownika jakoby nieodpowiedniego nie może być podstawą wymagania do jego zmiany. Pojawia się zatem pytanie: co z poleceniami służbowymi? Pracownik co do zasady ma obowiązek stosowania się do poleceń służbowych. Wyjątkiem są sytuacje, kiedy polecenia są sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę. W przypadku wymagań dotyczących zmiany wyglądu według subiektywnej oceny pracodawcy niezwiązanej z regulaminem i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy pracownik nie musi się do nich stosować. Jeżeli jednak pracodawca chce, aby pracownik zmienił swój wygląd, bo według niego powinien wyglądać w określony sposób, to musi on zadbać o odpowiednie nowe zapisy w regulaminie.
______
¹ Pkt. 2 i 3 § 2 art. 100 Ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. 2023. 1465 t.j. z dnia 31 lipca 2023 r.)
² Pkt. 4 art. 94 Ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. 2023. 1465 t.j. z dnia 31 lipca 2023 r.)
