Kradzież sprzętu elektronicznego klienta
– ryzyka i odpowiedzialność prowadzącego hotel
Rozwój technologiczny społeczeństwa oprócz licznych udogodnień niesie za sobą również wiele nowych zagrożeń. Obecnie, nawet udając się na prywatny wypoczynek do hotelu, często zabieramy ze sobą sprzęt w postaci pendrive’a, laptopa czy telefonu. Opuszczając pokój hotelowy, najczęściej wiele z tych sprzętów pozostawiamy. Nie do końca jesteśmy świadomi konsekwencji, jakie mogą powstać na skutek zostawienia bez zabezpieczenia nie tyle sprzętu, a jego zawartości.
Przestępczość goni rozwój technologii
Tradycyjna forma popełniania przestępstw na skutek rewolucji technologicznej uległa diametralnej zmianie. Aktualnie obserwuje się coraz większą liczbę przestępstw popełnianych przy użyciu danych teleinformatycznych. Na naszym sprzęcie elektronicznym zazwyczaj mamy wiele danych, które w posiadaniu nieodpowiedniej osoby mogą w istotny sposób wyrządzić nam szkodę. Nasze laptopy często zaopatrzone są w funkcję autouzupełniania hasła. Wiele osób zapisuje hasła do kont bankowych w widocznym pliku. Weryfikacja dwuetapowa nadal nie jest powszechnie stosowana, poza tym niekiedy udajemy się w miejsca – jak basen, sauna, strefa spa – gdzie nie zabieramy telefonu. Dlatego kradzieży sprzętu nie można utożsamiać wyłącznie z utratą wartościowego przedmiotu, ale również z potencjalnym dalszym ryzykiem, które może być jeszcze bardziej kosztowne.
Sprzęt na urlopie
Polski porządek prawny zawiera odrębne regulacje w zakresie odpowiedzialności utrzymujących zarobkowo hotel lub podobne zakłady. Regulacje te uzasadnione są tym, że podmioty prowadzące hotele nie do końca mają świadomość tego, co wnoszą goście do swoich pokoi. W konsekwencji nie mogą sprawować osobistej pieczy nad rzeczami pozostawionymi w pokojach. W niektórych przypadkach, kiedy wielkość obiektu na to pozwala, z usług korzysta wielu gości. W tym względzie zarówno ustawodawca, jak i utrzymujący zarobkowo hotele lub podobne zakłady, przewidują możliwość pozostawienia kosztowności w depozycie.
Ustawodawca przewiduje odpowiedzialność utrzymujących zarobkowo hotele lub podobne zakłady za rzeczy wniesione. Za rzeczy wniesione uważa się przedmioty, które w czasie korzystania z usług hotelu lub podobnego obiektu znajdują się w danym miejscu, a także te, które znajdują się poza nim, a zostały powierzone utrzymującym zarobkowo hotel lub podobny zakład, osobie u niego zatrudnionej albo umieszczone w miejscu przez nich wskazanym lub na ten cel przeznaczonym. Ustawodawca doprecyzowuje także, że za rzecz wniesioną uznaje się również rzecz, jeśli między stronami nie nastąpiła umowa, tj. w krótkim, zwyczajowo przyjętym okresie. Oznacza to, że utrzymujący zarobkowo hotel lub podobny zakład ponosi odpowiedzialność również, jeśli do kradzieży dojdzie np. w lobby tj. przed zawarciem umowy lub przy opuszczaniu obiektu.
Odpowiedzialność właściciela hotelu
Przepisy dotyczące odpowiedzialności utrzymujących zarobkowo hotele lub podobne zakłady obwarowane są granicami odpowiedzialności. Granice te nie dotyczą rzeczy wniesionych przyjętych na przechowanie, np. do depozytu. Zasadą jest, że osoba prowadząca hotel lub podobny zakład odpowiada za rzeczy wniesione do równowartości stokrotnej należności za dostarczone mieszkanie, liczone za jedną dobę (przy czym za każdą rzecz granica odpowiedzialności stanowi równowartość pięćdziesięciu należności za dostarczone mieszkanie). Odpowiedzialność ta może zostać ograniczona wyłącznie na korzyść gościa. Bardzo częstym postanowieniem regulaminu obiektu czy umowy jest wskazanie, że utrzymujący zarobkowo hotel lub podobny zakład nie odpowiada za rzeczy wartościowe pozostawione w pokoju. Takie postanowienie należy uznać za nieskutecznie na podstawie art. 846 § 5 k.c., a oceniając sytuację z punktu widzenia podmiotu prowadzącego obiekt, należy poszukiwać innych rozwiązań prawnych, celem zabezpieczenia swojej sytuacji.
Z oczywistych względów odpowiedzialność utrzymującego zarobkowo hotel lub podobny zakład nie podlega żadnym ograniczeniom, jeśli do powstania szkody doszło w konsekwencji winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa jego lub osoby u niego zatrudnionej.
Istnieją za to określone warunki, w których może dojść do przedawnienia sprawy. Roszczenia klienta względem utrzymującego zarobkowo hotel lub podobny zakład przedawniają się z upływem sześciu miesięcy od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie, a w każdym razie z upływem roku od dnia, w którym poszkodowany przestał korzystać z usług hotelu lub podobnego zakładu. To również w tym aspekcie należy upatrywać procesowych możliwości na zwolnienie się z odpowiedzialności przez właściciela obiektu.
Podsumowując – zawartość nie jest przedmiotem roszczenia
Wobec stawianych przez ustawodawcę ograniczeń odpowiedzialności za mienie pozostawione w pokoju, należy szczególnie zadbać o sprzęt elektroniczny, na którym przechowujemy poufne dane teleinformatyczne. W szczególności jest to istotne, gdyż bez względu na wskazane granice odpowiedzialności, utrzymujący zarobkowo hotel lub podobny zakład odpowiada wyłącznie za wartość rzeczy, co wyklucza możliwość dochodzenia odszkodowania z powodu straty powstałej w konsekwencji „zawartości rzeczy”.
Pozyskanie przez nieuprawnione osoby dostępu do naszego rachunku bankowego może w kilka minut nie tylko pozbawić nas wszystkich środków, ale również spowodować powstanie kolejnych zobowiązań. Czasami samo uzyskanie danych osobowych przez osoby nieuprawnione jest wystarczające do zainicjowania procederu kradzieży.
Radca Prawny
Mateusz Buczkowski
