Zadośćuczynienie za naruszenie więzi rodzinnych.

 

W dniu 19 września 2021 roku weszła w życie nowelizacja Kodeksu Cywilnego. Nowe przepisy stanowią podstawę do uzyskania przez członków rodziny zadośćuczynienia za naruszenie więzi rodzinnych z poszkodowanym. Dotychczas strony swoje roszczenia opierały na przepisach dotyczących naruszenia dóbr osobistych, jednak orzecznictwo sądów w tym zakresie, szczególnie w ostatnim czasie, nie było jednolite.

Sposób wprowadzenia zmian.

Ustawodawca w treści kodeksu cywilnego dodał art. 4462 mający stanowić podstawę do ubiegania się przez członków rodziny o przyznanie zadośćuczynienia. Zgodnie z jego treścią:

W razie ciężkiego i trwałego uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, skutkującego niemożnością nawiązania lub kontynuowania więzi rodzinnej, sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny poszkodowanego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

 

Fakultatywność zadośćuczynienia.

Jak wynika z samego brzmienia przepisu zadośćuczynienie za utratę więzi rodzinnej będzie miało charakter fakultatywny. Oznacza to, że sąd będzie każdorazowo oceniał zasadność roszczenia strony ubiegającej się o zadośćuczynienie. Podobnie jak w przypadku odszkodowania za śmierć osoby najbliższej, ocenie podlegać będzie stopień pokrewieństwa, wiek poszkodowanego oraz dotychczasowe relacje rodzinne. Nie bez znaczenia pozostanie również realna możliwość nawiązania takich relacji w przyszłości.

Zakres zastosowania przepisu ogranicza się do krzywdy, którą najbliżsi członkowie rodziny doznali w wyniku braku możliwości nawiązania lub kontynuowania więzi łączącej ich z poszkodowanym, jeżeli spowodowana jest ona ciężkim i trwałym uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia poszkodowanego bezpośrednio.

Treść wprowadzonego przepisu pozwala również sądzić, że potencjalnie może on stanowić podstawę żądania zadośćuczynienia za krzywdę spowodowaną naruszeniem więzi wynikającym nie tylko z uszczerbków natury fizycznej, ale i psychicznej. Nie ulega bowiem wątpliwości, że rozstrój zdrowia może dotykać dwóch sfer: zdrowia fizycznego i psychicznego. Nie można tym samym wykluczyć zastosowanie przepisu w przypadku, gdy niemożność nawiązania lub kontynuowania więzi rodzinnych będzie wynikała ze zdiagnozowanej nerwicy, choroby psychicznej czy chociażby depresji.

Kogo obciąża obowiązek zapłaty zadośćuczynienia?

Obowiązek zapłaty zadośćuczynienia za krzywdę najbliższych członków rodziny poszkodowanego obciąża tego, komu można przypisać odpowiedzialność za uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia. Możliwe będzie również kierowanie swoich roszczeń do ubezpieczyciela sprawcy zdarzenia, następstwem którego było wystąpienie stanu ciężkiego uszczerbku na zdrowiu.

Zapraszamy do zapoznania się z zakresem naszych usług związanych z uzyskiwaniem odszkodowania i zadośćuczynienia.